Μια παράμετρος που φαίνεται ότι ο άνθρωπος όχι μόνο δεν μπορεί να αποφύγει αλλά έχει υποχρέωση να επικεντρώνεται σε αυτή και να της δίνει την πρέπουσα σημασία και αξία είναι η παιδεία. Η παιδεία αφενός δίδει στο άτομο τα εφόδια για να ανταπεξέλθει στο εγχώριο, εθνικό αλλά και διεθνές περιβάλλον. Αφετέρου, η παιδεία διαμορφώνεται από την πολιτεία ώστε να ενισχύει στα άτομα ένα κοινό κορμό αντιλήψεων και μια κοινή οπτική γωνία τα οποία εδράζονται στην εθνική και κρατική μας ταυτότητα.
Στο πλαίσιο αυτό δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι το εθνικό μας πρόβλημα συνεχίζει, δυστυχώς λόγω των πολιτικών συνθηκών, να διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο στην ατομική αλλά και συλλογική λειτουργία μας στην Κύπρο.
Πέραν του γεγονότος ότι υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στην ατομική προετοιμασία του μαθητή παρουσιάζεται ελλειμματική και η εθνική του κατάρτιση. Αυτό οφείλεται και στο γεγονός ότι λείπουν γενικές κατευθυντήριες όσον αφορά τον πολίτη που στοχεύει να διαμορφώσει η παιδεία μας.
Γενικά
- Δημιουργία Εθνικού Εκπαιδευτικού Συμβουλίου όπου χαράσσονται κατευθυντήριες γραμμές της Εκπαίδευσης.
- Υψηλή απόδοση του εκπαιδευτικού συστήματος με την προώθηση σταθερής εκπαιδευτικής πολιτικής στα θέματα της Παιδείας, ανεξαρτήτως αν αλλάζει η Κυβέρνηση ή ο Υπουργός της Παιδείας.
- Προώθηση δράσεων για διατήρηση της ταυτότητας (εθνικής, κοινωνικής, πολιτιστικής κλπ) ώστε να διασφαλίζεται η εξέλιξη των εθνικών και κοινωνικών δομών.
- Δράσεις και Δομές για ενίσχυση του ΔΕΝ ΞΕΧΝΩ.
- Δράσεις και Δομές για ενίσχυση λοιπών αρχών της εκπαίδευσης όπως η διαμόρφωση ενεργού, δημοκρατικού πολίτη σε συνθήκες ισότητας των φύλων, σεβασμού της διαφορετικότητας και προώθησης αρχών του ανθρωπισμού και της οικολογίας.
- Δημιουργία Δομών και Δράσεων που να αναπτύσσουν από τα παιδικά χρόνια των ιδεών της καινοτομίας, δημιουργίας και επιχειρηματικότητας.
- Θεσμοποίηση επαφής μεταξύ του κυπριακού Υπουργείου Παιδείας και του αντίστοιχου ελληνικού Υπουργείου Παιδείας ώστε να υπάρχει ανταλλαγή ιδεών, εμπειριών, προτάσεων και υλικού προς όφελος της παιδείας και των δύο χωρών.
- Ενίσχυση της διεθνοποίησης και ανάπτυξης συνεργασιών με άλλες εκπαιδευτικές αρχές, ιδρύματα και ερευνητικούς φορείς του εξωτερικού.
- Ενεργοποίηση της πανεπιστημιακής κοινότητας για διασφάλιση της ειρήνης, των ανθρώπινων δικαιωμάτων, της δίκαιης ανάπτυξης, της μηδενικής φτώχειας, της καλής υγείας και ευημερίας, της εκπαίδευσης, της ισότητα των φύλων και της αξιοπρεπούς εργασίας χωρίς καμία διάκριση για κανέναν και καμιά.
- Διαμόρφωση συστημάτων αξιολόγησης (σχολική μονάδα, μαθησιακοί και κοινωνικοί άξονες) και πιστοποίησης σε όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης με στόχο την βελτίωση και επιβράβευση της προσπάθειας καθώς και για αναγνώριση και αξιοποίηση ειδικών ικανοτήτων.
- Ενίσχυση του ρόλου των εκπαιδευτικών μέσων από προγράμματα επιμόρφωσης και κατάρτισης ώστε να ανταποκρίνονται στις σημερινές εξελίξεις και να εξελίσσονται σε διαμορφωτές και καθοδηγητές στη διαδικασία της μάθησης.
- Αναβάθμιση των τεχνικών υποδομών του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου (Πλατφόρμα Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών, ψηφιακό περιεχόμενο, αξιοποίηση υποδομών Cloud, Cybersecurity κτλ)
- Αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης
- Ανάπτυξη Ψηφιακών Δεξιοτήτων μαθητών / σπουδαστών / φοιτητών / εκπαιδευτικών στις αντίστοιχες εκπαιδευτικές βαθμίδες.
- Στρατηγική ενίσχυσης υπηρεσιών ασύγχρονης ηλεκτρονικής μάθησης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
- eLearning - Εγκατάσταση πλατφόρμας ηλεκτρονικής μάθησης για σύγχρονη και ασύγχρονη μάθηση.
- Ψηφιακό Περιεχόμενο (eLearning Interactive Content)
- Την ανάπτυξη διαδραστικών ψηφιακών μαθημάτων που αφορούν μαθήματα κορμού.
- Ψηφιακό Εκπαιδευτικό Περιεχόμενο που να είναι συμβατό με σύγχρονες εκπαιδευτικές θεωρίες όπως Ψηφιακά Παιχνίδια Μάθησης (Digital Game-Based Learning) κτλ.
- Την ανάπτυξη Μαζικών Ανοικτών Διαδικτυακών Μαθημάτων (MOOCs) σε θεματικές ενότητες με παγκόσμιο ενδιαφέρον.
Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
Καινοτομίες στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
- Ευαισθητοποίηση και αγωγή στο περιβάλλον, στην κλιματική αλλαγή και άλλες δράσεις που αφορούν την ανάγκη για διαμόρφωση αειφόρου περιβάλλοντος.
- Επέκταση του μαθήματος «Εκπαιδευτική ρομποτική» σε όλες τις τάξεις του Δημοτικού στην οποία οι μαθητές συναρμολογούν και προγραμματίζουν μια ρομποτική κατασκευή.
- Επέκταση του μαθήματος «Προγραμματισμός με Scratch» σε που βοηθά στην ανάπτυξη αλγοριθμικής σκέψης, μαθαίνοντας έννοιες όπως: μεταβλητές, δομή αλγορίθμου, συνθήκες επιλογής, δομή επανάληψης, διάδραση με τον χρήστη δημιουργώντας τα δικά τους παιχνίδια.
- Αξιοποίηση Τεχνικής Νοημοσύνης (Artificial Intelligence) μέσα σε πλαίσια που διαφυλάσσουν τις ανθρώπινες αξίες και ενισχύουν την μαθησιακή διαδικασία.
- Εκμάθηση μηχανών η καλούμενη μηχανική μάθηση (Machine Learning) όπου εισάγει τα παιδιά σε αυτή την έννοια και σε άλλες αρχές προγραμματισμού, βοηθώντας τα να εκπαιδεύσουν ένα μοντέλο εκμάθησης μηχανής, το οποίο μπορούν στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν για να δημιουργήσουν παιχνίδια.
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Σχεδιασμός νέων προγραμμάτων σπουδών στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
- Σχεδιασμός νέων προγραμμάτων σπουδών που να ανταποκρίνονται στο σύγχρονο κόσμο και στις σημερινές ανάγκες του ατόμου και της κοινωνίας.
- Προώθηση της αγωγής με τις προσεγγίσεις STEAMΕ (STEAM +Entrepreneurship) ώστε να συμπεριληφθούν δεξιότητες επιχειρηματικότας
- Δεξιότητες ζωής. Ενδεικτικά, η κριτική σκέψη, η δημιουργικότητα, η συνεργασία, η επικοινωνία, η πρωτοβουλία, η οργανωτική ικανότητα, οι κοινωνικές δεξιότητες.
- Ανάπτυξη δεξιοτήτων ψηφιακού γραμματισμού (digital literacy) δηλαδή πως να προσεγγίζουν πληροφορίες (ειδικά διαδικτυακές πληροφορίες) οπλισμένες με δεξιότητες κριτικής σκέψης, πως να ξεχωρίζουν τις αξιόπιστες και αναξιόπιστες πήγες. Η Κύπρος καταγράφει χαμηλές επιδόσεις.
- Διαμόρφωση δομών για ενημέρωση και ενίσχυση της ανάπτυξης δεξιοτήτων για ένα περιβάλλον που εξελίσσεται και διαφοροποιείται διαρκώς. Περιλαμβάνει ενημέρωση σε θέματα επαγγελματικής αγωγής, ανάπτυξη δεξιοτήτων για παραγωγική και διαρκή εξέλιξη στους τομείς των επαγγελμάτων, των κοινωνικών δομών, του πολιτισμού, του φυσικού περιβάλλοντος ώστε να διασφαλίζονται η αειφορία, η επιβίωση και η ισορροπία σε ένα διαρκώς εξελισσόμενο κόσμο με ταχείς ρυθμούς και με δυσκολία να προβλεφθούν.
- Ψηφιακός Αλφαβητισμός και ανάπτυξη δεξιοτήτων για ένα κόσμο που θα διέπεται από τις εξελίξεις των νέων τεχνολογιών. Ανάπτυξη Ψηφιακών Δεξιοτήτων μαθητών/ σπουδαστών / φοιτητών / εκπαιδευτικών στις αντίστοιχες εκπαιδευτικές βαθμίδες.
- Εισαγωγή του μαθήματος Γενικής Παιδείας στις Σύχγρονες Εφαρμογές Πληροφορικής σε όλες τις τάξεις του Λύκείου ώστε οι μαθητές να συνεχίσουν τις σπουδές τους ή να είναι πιο έτοιμοι να εισέλθουν στο τομέα της Εργασίας.
- Την ανάπτυξη μαθημάτων και περιεχομένου ειδικού σκοπού π.χ., ψηφιακές δεξιότητες, επαγγελματικός προσανατολισμός, υγεία, περιβάλλον, οδική ασφάλεια κ.α.
- Ένταξη/ ενσωμάτωση των παιδιών με μεταναστευτική βιογραφία - κλπ στο γίγνεσθαι της Κύπρου (πολιτιστικό, οικονομικό, γλωσσικό, κοινωνικό, …) Εκμάθηση γλώσσας, ενσωμάτωση στο Κυπριακό γίγνεσθαι αλλά και σεβασμός και αξιοποίηση των στοιχείων του πολιτισμού που φέρνουν από τις χώρες καταγωγής τους.
- Καλλιέργεια ειδικών ικανοτήτων μέσα από πρόσθετα προγράμματα σπουδών που να ενισχύουν και δίνουν νέες ευκαιρίες στο άτομο ανάλογα με τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντα του. Στα πλαίσια αυτά διαμόρφωση δράσεων τόσο για άτομα με ειδικές ανάγκες όσο και για ταλαντούχα άτομα μέσα στα πλαίσια ενός κοινού σχολείου που δίνει διεξόδους και ικανοποίηση για τον καθένα.
- Ανάπτυξη στάσεων για καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού, των ναρκωτικών και άλλων μορφών παραβατικής συμπεριφοράς μέσα από ενίσχυση των υπηρεσιών συμβουλευτικής και διαμόρφωση πολιτικών συνεργασίας και ανάπτυξης κοινών μέτρων με άλλους σχετικούς φορείς. Πρόσθετα ενθάρρυνση και στήριξη δράσεων που να προσφέρουν εναλλακτικές ευκαιρίες για υγιή απασχόληση, όπως εθελοντισμός, προσκοπισμός, κλπ
- Ενίσχυση και επέκταση του θεσμού του Ολοήμερου σχολείου.
- Σύνδεση με τον κόσμο της εργασίας και τον κόσμο των επιχειρήσεων με προγράμματα καλοκαιρινής εργασίας.
- Ενίσχυση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης ώστε να αποτελεί υπόβαθρο για τις ανάγκες της Οικονομίας. Διασύνδεση του σχολείου με την αγορά εργασίας. Αυτό επιτυγχάνεται είτε μέσω πρακτικής άσκησης (περιλαμβάνεται κυρίως στο πρόγραμμα σπουδών), είτε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, είτε μέσω εκπαιδευτικών επισκέψεων σε συναφή εταιρίες, ή μέσω διαλέξεων που διεξάγονται από επιτυχημένους επαγγελματίες στον εκάστοτε κλάδο.
Άλλα
- Διαμόρφωση πρακτικών ενίσχυσης και ενθάρρυνσης των σχολών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για ενεργό συμμετοχή στο κοινωνικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι.
- Αναβάθμιση της Δομής των Έργων Πληροφορικής (ΤΠΕ) του ΥΠΠΑΝ έτσι ώστε να προφέρουν ουσιαστική βοήθεια στις σχολικές μονάδες ή υφιστάμενη κατάσταση θυμίζει ρόλο διακοσμητικού στοιχείου.